-
-
-
دسترسی آزاد مقاله
1 - جایگاه متن یا شخص در مقارنه اسلام و مسیحیت
مهدی لک‌زایی محمد حسین زارعی محمودآبادیاز یک طرف همه ادیان دعوی رستگاری پیروان خودشان را دارند و از طرف دیگر در همه آنها کم و بیش هم متن مقدّس وجود دارد و هم شخص مقدّس. سوال اساسی که در اینجا مطرح می شود این است که کدام یک نقش اساسی را در رستگاری پیروانشان ایفا می کند؟ سوال دیگر اینکه آیا در این زمینه تفاوتی چکیده کاملاز یک طرف همه ادیان دعوی رستگاری پیروان خودشان را دارند و از طرف دیگر در همه آنها کم و بیش هم متن مقدّس وجود دارد و هم شخص مقدّس. سوال اساسی که در اینجا مطرح می شود این است که کدام یک نقش اساسی را در رستگاری پیروانشان ایفا می کند؟ سوال دیگر اینکه آیا در این زمینه تفاوتی بین ادیان وحیانی و غیروحیانی وجود دارد؟ ادیان را می توان با توجّه به نقشی را که برای«متن مقدّس»یا«شخص مقدّس» در رستگاری بشر قائل هستند، به«شخص محور» و«متن محور» تقسیم کرد. در ادیان «وحدت وجودی» از آنجایی که معتقد به خدای متشخّص و متمایز از جهان نیستند، اعتقاد به ارتباط لاهوت با ناسوت از طریق پیام الهی معنا دار نیست. این ادیان متکی برشخص بنیانگذار خود هستند و او را مَجرای اراده الهی می دانند. از این جهت به آنها ادیان«شخص محور»می گویند. اما ادیان وحیانی از یک طرف معتقد به خدای متشخّص و متمایز از جهان و از طرف دیگر معتقد به ارتباط بین ناسوت با لاهوت از طریق وحی الهی هستند. ولی همه آنها تفسیر یکسانی از وحی ندارند. این ادیان را می توان با توجّه به نحوه تفسیری که از وحی الهی دارند، به دو دسته «متن‌محور» و «شخص‌محور» تقسیم کرد. اسلام وحی الهی را از مقوله پیام و قول می داند اما مسیحیّت وحی را از مقوله فعل می داند. مرکز ثقلِ نازله الهی در اسلام، قرآن و در مسیحیّت، شخص مسیح است. به همین دلیل می توان مسیحیت را ـ از جهتی متفاوتِ با ادیان «وحدت وجودی» ـ یک دین«شخص محور» نامید. تأکید بر شخص مقدّس در برخی از گروههای اسلامی مانند تشیع و تصوّف نیز وجود دارد، اما ماهیّتِ این تأکید، با مسیحیّت تفاوت جوهری دارد. بنابراین باید گفت از یک طرف«شخص محوری»در ادیان وحدت وجودی با «شخص محوری» در مسیحیّت متفاوت است، و از طرف دیگر«شخص محوری» در مسیحیّت با«شخص محوری» در تشیع و تصوف تفاوت دارد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
2 - فترت وحی قرآن در ترازوی نقد
عبدالمجید طالب تاشطبق گزارش مورّخان در مقطعی از دوران نبوّت پیامبر اکرم، نزول جبرئیل قطع شد که در اصطلاح متکلمان، فترت وحی نام دارد. مسأله همسانیِ زمانی میان دعوت پنهانی با قول مشهور در باره فترت وحی، انگیزه تحقیق حاضر شد که به روش توصیفی تحلیلی، سه دیدگاه در باره فترت وحی را به عنوان یک چکیده کاملطبق گزارش مورّخان در مقطعی از دوران نبوّت پیامبر اکرم، نزول جبرئیل قطع شد که در اصطلاح متکلمان، فترت وحی نام دارد. مسأله همسانیِ زمانی میان دعوت پنهانی با قول مشهور در باره فترت وحی، انگیزه تحقیق حاضر شد که به روش توصیفی تحلیلی، سه دیدگاه در باره فترت وحی را به عنوان یک مسأله اعتقادی کلامی بررسی کرد. قول مشهور، به فترت سه ساله اعتقاد دارد. نوع برخی گزارشها، حاکی از عدم انقطاع وحی است، و گروه سوم به انقطاع سه تا چهل روزه معتقدند. استنادات قول مشهور که منشأ طعن مستشرقان شده و از تردید پیامبر در نزول وحی سخن گفته اند، ضعیف بود؛ در نتیجه نادرستی و فرضیه همسان انگاری آن با سه سال دعوت پنهانی اثبات شد. عدم انقطاع، تأیید نشد؛ امّا مستندات روایی و تاریخی، مؤیّد انقطاع وحی برای چند روز است که در فرایند نزول، امری طبیعی است و با نزول تدریجی سازگاری دارد پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
3 - تحلیل و نقد تعاریف وحی با نظر به اعجاز، علم و عصمت انبیاء
رضا نجفی علی احمد ناصح سید محمد تقی موسوی کراماتیشناخت و امکان تحقق وحی از کهن‌ترین مباحث قرآنی، دینی و کلامی است که اندیشمندان فِرَق اسلامی و همچنین غیر مسلمانان به آن پرداخته‌اند. از این رو تحلیل و نقد تعریف‌های متنوعی که پیرامون وحی ارائه شده است، ضرورت می‌یابد؛ که البته هدفی است که نوشتار حاضر دنبال می‌نماید. نخست چکیده کاملشناخت و امکان تحقق وحی از کهن‌ترین مباحث قرآنی، دینی و کلامی است که اندیشمندان فِرَق اسلامی و همچنین غیر مسلمانان به آن پرداخته‌اند. از این رو تحلیل و نقد تعریف‌های متنوعی که پیرامون وحی ارائه شده است، ضرورت می‌یابد؛ که البته هدفی است که نوشتار حاضر دنبال می‌نماید. نخست امکان وحی با بازشناسی پیش نیازهای شناخت آن مانند انسان‌شناسی و پیامبرشناسی انجام گرفته است. پس از آن شاخصه‌های ظرف نزول وحی یعنی عناصر سازنده‌ی ساختار نبوت که عبارتند از اعجاز، علم و عصمت بررسی گردیده است. بررسی سه محور گفتگوی اثباتی و انکاری و تحمیلی پیرامون تعاریف وحی نیز از نظر پنهان نمانده است که با روش توصیفی، تحلیلی و تطبیقی برای مورد ارزیابی قرار گرفته است. تحلیل مسأله نشان می‌دهد که مقوله وحی با مفاهیمی چون تجربه دینی به‌کلی متفاوت است. به علاوه نبوغ بشر نمی‌تواند او را از رابطه وحیانی بی‌نیاز نماید. بنابراین وحی فقط با تحقق کامل عناصر سازنده نبوت حاصل خواهد شد. پرونده مقاله -
دسترسی آزاد مقاله
4 - بررسی وجوه اعجاز قرآن کریم از منظر علامه طباطبایی و مستشرقان
فاظمه جوادیان اصل عبدالرضا فرهادیان فاطمه خلیلیبا مقایسه نظرات اندیشمندان در حوزه قرآن پژوهی می توان به رشد وگسترش مطالعات قرآنی و شناخت عظمت وحی دست یافت و افکار انحرافی را از ساحت مقدس قرآن بر طرف گردد. اعجاز قرآن از نظر علامه مطلق بوده و به وجوه خاصی محدود نمی شود. برخی از وجوهی که علامه به آن پرداخته شامل اعجاز چکیده کاملبا مقایسه نظرات اندیشمندان در حوزه قرآن پژوهی می توان به رشد وگسترش مطالعات قرآنی و شناخت عظمت وحی دست یافت و افکار انحرافی را از ساحت مقدس قرآن بر طرف گردد. اعجاز قرآن از نظر علامه مطلق بوده و به وجوه خاصی محدود نمی شود. برخی از وجوهی که علامه به آن پرداخته شامل اعجاز به امی بودن پیامبر (ص) ، عدم اختلاف در قرآن ، اخبار غیبی ، اعجاز تشریعی ، اعجاز بیانی و اعجاز علمی می باشد. معجزه از نظر علامه دخالت نیروی خارج از جهان طبیعت و به معنای پذیرش محال عقلی نیست و قرآن معجزه را مطابق قانون علیت که مورد پذیرش عقل می باشد می داند . از نظر علامه وحی کلام الهی و منشا الهی داشته و از اختلاف ، تناقض و تحریف به دور است وحی توسط پیامبر(ص) امی که دارای مقام عصمت بوده به مردم رسانده شده است. دیدگاه مستشرقان پیرامون وحی را می توان در سه گروه مورد بررسی قرار داد. گروه اول به دور از تعصب و منصفانه به قرآن پژوهی پرداخته و به حقانیت و اعجاز قرآن اعتراف می کنند و عده ای از آنها به دین اسلام مشرف شده اند. گروه دوم به وحیانی بودن قرآن پی برده اند ولی از اعتراف به اعجاز قرآن امتناع می کنند و منشا قرآن را بشری می دانند . گروه سوم منکر وحیانی بودن قرآن و نبوت پیامبر(ص) می باشند و قرآن پژوهی این گروه از روی تعصب و معاندانه می باشد. پرونده مقاله
فهرست مقالات وحی
-
حقوق این وب‌سایت متعلق به سامانه مدیریت نشریات رایمگ است.
حق نشر © 1403-1396